Το χαμηλό ανάστημα και γενικά η ανάπτυξη του παιδιού αποτελούν σημαντικούς λόγους ανησυχίας των γονιών. Η φυσιολογική ανάπτυξη των παιδιών ορίζεται μέσα από τις καμπύλες ανάπτυξης. Οι καμπύλες αυτές χωρίζονται σε εκατοστιαίες θέσεις και μας δείχνουν αν το βάρος, το ύψος και ο δείκτης μάζας σώματος του παιδιού κυμαίνονται στα σωστά επίπεδα με βάση την ηλικία του. Για να τοποθετήσουμε ένα παιδί στην κατηγορία του χαμηλού αναστήματος σημαίνει πως το ύψος του δεν ξεπερνά την 3η εκατοστιαία θέση στην καμπύλη ανάπτυξης.
Σε ποιους λόγους οφείλεται το χαμηλό ανάστημα;
Αρκετές φορές το χαμηλό ανάστημα μπορεί να οφείλεται σε κληρονομικούς παράγοντες (οικογενείς). Αυτό σημαίνει πως παρότι το ύψος του παιδιού βρίσκεται κάτω από την 3η εκατοστιαία θέση, αναπτύσσεται φυσιολογικά, εισέρχεται κανονικά στην εφηβεία, απλά το τελικό του ανάστημα μπορεί να είναι χαμηλό.
Άλλη σημαντική αιτία αυτής της διαταραχής αύξησης, αποτελεί η ιδιοσυστατική καθυστέρηση. Εδώ μιλάμε για παιδιά των οποίων το ύψος δεν ξεπερνά την 3η εκατοστιαία θέση και έχουν οριακά φυσιολογικό ρυθμό ανάπτυξης. Τα παιδιά αυτά συνήθως εισέρχονται καθυστερημένα στην εφηβεία και το τελικό τους ανάστημα καθορίζεται από κληρονομικούς παράγοντες.
Υπάρχουν φυσικά και παθολογικοί λόγοι που μπορεί να επηρεάσουν το ρυθμό ανάπτυξης του παιδιού και σχετίζονται με το χαμηλό ανάστημα, όπως ενδοκρινοπάθειες, χρόνια νοσήματα, γενετικά σύνδρομα, δυσμορφικές διαταραχές, γαστρεντερικές παθήσεις κτλ.
Πώς μπορεί να διαγνωστεί το παθολογικό χαμηλό ανάστημα;
Το χαμηλό ανάστημα ενός παιδιού αποτελεί έναν από τους συνήθεις λόγους επίσκεψης στον ενδοκρινολόγο. Αφού ελεγχθεί το οικογενειακό και ατομικό ιστορικό του παιδιού, ο γιατρός θα ζητήσει να γίνουν εξετάσεις όπως αιματολογικός και ορμονικός έλεγχος, ακτινογραφία άκρας χειρός, τεστ διέγερσης αυξητικής ορμόνης (γλυκαγόνη, κλονιδίνη, προπανολόλη, l-dopa), απεικονιστικός έλεγχος της υπόφυσης και με βάση τα αποτελέσματα θα διαπιστωθεί η αιτία που προκάλεσε αυτή τη διαταραχή.
Υπάρχει θεραπεία για το χαμηλό ανάστημα;
Η αντιμετώπιση του προβλήματος βασίζεται σε τρεις παράγοντες, την ηλικία του παιδιού, την γενική υγεία του και την αιτία της διαταραχής. Αν για παράδειγμα το χαμηλό ανάστημα οφείλεται σε ανεπάρκεια της αυξητικής ορμόνης, τότε θα χορηγηθεί η ορμόνη αυτή. Σε κάθε περίπτωση είναι καλό ο γιατρός να παρακολουθεί τακτικά το παιδί για να μπορεί να ελέγχει την πορεία της ανάπτυξής του.
Στο νοσοκομείο Παίδων ΜΗΤΕΡΑ λειτουργεί τμήμα Παιδικού – Εφηβικού Διαβήτη με υπεύθυνο τον Παιδίατρο – Ενδοκρινολόγο Νικόλαο Κεφαλά. Η ομάδα του τμήματος απαρτίζεται από νοσηλευτές, παιδοενδοκρινολόγο – διαβητολόγο, ψυχολόγο και κλινικό διαιτολόγο – διατροφολόγο, οι οποίοι αναλαμβάνουν να νοσηλεύσουν, να στηρίξουν και να εκπαιδεύσουν παιδιά με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 και σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, τόσο στην αρχική διάγνωση όσο και στην μετέπειτα πορεία.